DOBRA PASZA TO DOBRY START

Data publikacji: 2022-10-04

DOBRA PASZA  TO DOBRY START

Każdy okres wzrostu zwierzęcia, szczególnie młodego, dyktuje określone zapotrzebowanie na białko, energię oraz składniki mineralne i witaminowe. Im większa strawność pokarmowa, tj. im więcej zwierzę przyswoi z danego surowca – tym lepiej wykorzysta dany składnik. Dzięki temu możemy uzyskać odpowiedni wzrost i masę ciała mocną budowę, prawidłowy rozwój kończyn, okrywę włosową oraz co najważniejsze, wysoką zdrowotność zwierzęcia. Tym samym – „spokój w owczarni i koziarni”. Niestety wszelkie braki związane z żywieniem, mogą w mniejszym lub większym stopniu wpływać na późniejszą produkcję, a dokładniej jej mniejszą efektywność. Dobre przygotowanie owiec i kóz do laktacji, ich dobra mleczność oraz umiejętne dokarmianie jagniąt i koźląt to klucz do sukcesu odchowu młodzieży.

Odchów najmłodszych zwierząt często spędza hodowcy przysłowiowy sen z powiek. Przygotowujemy się do sezonu wykotów, starannie dopracowujemy szczegóły, jednak każdy poród często przebiega inaczej niż zakładany schemat – przez co szukamy nowych rozwiązań i ułatwień w pracy hodowlanej.

W rozmowach z Panią Martą Iwaszkiewicz – Dyrektor Stacji Badawczo-Dydaktycznej w Swojczycach Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Hodowczynią stada owcy olkuskiej, omawiano temat organizacji pracy w owczarni oraz żywienia owiec. W dużej mierze skupiano się na odchowie jagniąt. Owca olkuska charakteryzuje się dużą plennością, przez co odchów tak dużej ilości jagniąt wymaga w okresie wzrostu szczególnej uwagi Hodowcy. Często zastanawiamy się jak poprawić tempo wzrostu jagniąt, utrzymując je na wysokim poziomie zdrowotności. Jest to kluczowe zagadnienie każdego hodowcy.

Omawiając temat organizacji pracy w owczarni oraz żywienia owiec, w dużej mierze skupiamy się na odchowie jagniąt. Owca olkuska charakteryzuje się dużą plennością, przez co odchów tak dużej liczby jagniąt wymaga w okresie wzrostu szczególnej uwagi hodowcy. Często zastanawiamy się jak poprawić tempo wzrostu jagniąt, utrzymując je na wysokim poziomie zdrowotności. Jest to kluczowe zagadnienie każdego hodowcy.

Do tej pory żywienie stada opierało się przede wszystkim na paszach własnych, tj. dobrej jakości sianie oraz mieszankach treściwych pochodzących z zasobów gospodarstwa Uczelni. W żywieniu owiec wykorzystywany był głównie owies gnieciony o średniej zawartości białka ogólnego 10%. Jak uzyskać optymalne przyrosty dzienne wysokoplennej owcy, pokrywając zapotrzebowanie na wszystkie składniki pokarmowe rosnących zwierząt? 

Po konsultacjach z hodowcami owiec i kóz oraz specjalistami ze Stacji Badawczo-Dydaktycznej w Swojczycach, należącej do Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wytwórnia Pasz Lira przygotowała produkt „Chrupka Jagnięta/Koźlęta” Jego zadaniem jest w sposób bezpieczny i bezproblemowy uzyskać wysokie wyniki przyrostu masy ciała oraz wysoki wskaźnik zdrowotności całego stada. Surowce wykorzystane w „Chrupce” zostały wyselekcjonowane oraz poddane procesowi ekstruzji, który w ostatecznym rozrachunku sprawia, że pasza staje się wysoce przyswajalna oraz wolna od substancji antyżywieniowych. Doświadczenie przeprowadzone na stadzie owcy olkuskiej Pani Marty Iwaszkiewicz wykazały, że odpowiednio zbilansowana i wyselekcjonowana pasza starter dla jagniąt wpływa na wiele pożądanych przez hodowcę elementów produkcji. Przede wszystkim na zdrowotność i produkcyjność zwierząt.

W przeprowadzonym w owczarni doświadczeniu wydzielono osobne kojce z kuwetkami na paszę „Chrupka”, do której dostęp miały tylko jagnięta. Codziennie ważono niedojady. Po okresie adaptacji, zwiększana została dzienna porcja Chrupki. W doświadczeniu wzięło udział łącznie 112 jagniąt, które urodziły się w owczarni w Swojczycach pomiędzy 5 a 26 marca. Jagnięta były ważone co tydzień o tej samej porze celem kontroli przyrostów. Można powiedzieć, że młodzież „rosła w oczach”. Tak to jest, że każda „pliszka swój ogonek chwali”, więc na poparcie tej obserwacji zestawione zostały wyniki pomiarów masy ciała, z których jasno wynika, że przyrosty dobowe kształtowały się między 340 a 380 g/dobę - co w przypadku owcy olkuskiej stanowi naprawdę rewelacyjny wynik. Przypomnieć należy również, że owca olkuska to owca plenna czego dowodem są urodzone w stadzie uniwersyteckim sześcioraczki. Odnosząc się do zeszłorocznych wyników stada kiedy to jagnięta były dokarmiane wyłącznie ziarnem owsa do woli i średnie dobowe przyrosty mieściły się w przedziale 250-310 g/dobę, tegoroczny najniższy średni przyrost dobowy 340 g robi wrażenie i napawa dumą hodowców. 

Wielu hodowców uważa, że tzw. pasze gotowe mają zbyt wygórowaną cenę. Chcemy zatem przedstawić kilka argumentów, które powinny skłaniać hodowców owiec i kóz, do nieco innego liczenia kosztów żywienia, uwzględniających przyszłą produkcyjność oraz zdrowotność utrzymywanych stad. Powiedzenie „czym skorupka za młodu nasiąknie tym na starość trąci” jest tutaj bardzo adekwatne, a zakup paszy to nie tylko wydatek, ale również inwestycja. Porównując skład paszy pierwsze, co „rzuca się w oczy” to zawartość białka (w Chrupce Jagnięta/Koźlęta to 18,5%).

Białko w życiu młodego, rozwijającego się organizmu jest bardzo ważne. W momencie kształtowania się układu kostnego i mięśniowego, jak i całego narządu ruchu, zapewnienie młodzieży hodowlanej dobrej jakości i ilości białka jest jednym z kluczy do sukcesu. To samo dotyczy witamin i minerałów. Wykorzystanie składników pokarmowych w Chrupce jest maksymalne – gwarantuje to proces ekstruzji, dzięki któremu strawność wynosi 95%. Mówiąc o zrównoważonym wzroście i rozwoju mamy na myśli nie tylko i wyłącznie produkcję żywca. Młode kózki czy maciorki hodowlane potrzebują zbilansowanej wartościowej paszy dla rozwoju układu kostnego, mięśniowego i rozrodczego. Także kształtowanie się wymion dla przyszłych matek jest istotnym momentem. Prawidłowo odchowana młodzież to bardzo dobry materiał mateczny w przyszłości. Takie zwierzęta dają ogromną nadzieję na kolejne zdrowe, piękne i silne pokolenia koźląt i jagniąt. Łatwe wykoty, dobra jakość siary i okazała produkcja mleka, a co za tym idzie dobre odkarmienie młodych w pierwszych dniach ich życia, to pierwsze dowody na to, że inwestycja w paszę się opłaca. Inwestując dzisiaj w dobrej jakości pasze mając lepsze przyrosty i zdrowe jagnięta, można być pewnym, że kolejne efekty zaobserwuje się, z pewnością, po następnych wykotach. Porównując dwa następujące po sobie odchowy jagniąt zaobserwowano, że najmniejszy średni przyrost na paszy Chrupka jest większy o 30 g od największego przyrostu w zeszłym roku.  W ogólnym rozrachunku daje to o około 5 kg cięższe jagnięta i koźlęta, a to przekłada się na wyższą cenę skupu.
Zbilansowana pasza i wysoka strawność to widoczne efekty owszem, ale również te, o których często zapominamy. W okresie odchowu spotykamy się z pojawiającymi falowo biegunkami, które często spowodowane są przejściami z żywieniem młodzieży mlekiem matki na żywienie paszami stałymi oraz sezonem pastwiskowym. Młodzież niejednokrotnie nie jest na to przygotowana, gdyż dopiero następuje rozwój przewodu pokarmowego. Odpowiedni poziom mikro i makroelementów, właściwy bilans białkowo-energetyczny oraz struktura Chrupki skutkują szybszym i prawidłowym rozwojem przewodu pokarmowego przeżuwaczy, a co za tym idzie lepszym przygotowaniem młodzieży. Hodowca jest w stanie zapobiec niepotrzebnym biegunkom, które potrafią naprawdę przysporzyć wiele zmartwień i strat.

CHRUPKA JAGNIĘTA/KOŹLĘTA


mgr inż. Marta Iwaszkiewicz
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Stacja Badawczo-Dydaktyczna w Swojczycach



mgr inż. tech. wet. Anna Walczewska
Doradca żywieniowy
Wytwórnia Pasz „LIRA” Sp. z o. o.


sklep chrupka.pl Strefa dzieci
Strona używa cookies (ciasteczek). Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookies, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. X